In the spotlight: Junadry Leocaria

“Mensen kunnen het amper geloven, maar ik ben volledig autodidact”

“Een van de mooiste dingen die ik ooit heb gedaan.” Terugkijkend op het werken met veertien dansende senioren voor haar Good [old] Times-productie Luna raakt Junadry Leocaria opnieuw ‘excited’. “Iedereen was zó blij na afloop. Dat plezier, die overgave, daar ga ik hard op. Dat is als een soort drug.” Na het succes van Luna, begin dit jaar, werkt ze nu aan een trio voor een nieuw project van Introdans en Holland Dance Festival, uitgevoerd door een ‘mixed-double’ van een danser met en een danser zonder beperking.

“Is choreograaf-zijn een vak? Bij de mogelijkheid had ik überhaupt nooit stilgestaan.” Junadry Leocaria (34) kwam op haar tweede vanuit Curaçao naar Nederland en maakte, zegt ze, al ‘choreo’s’ toen ze in groep 5 van de basisschool zat. “Ik maakte dansstukjes voor vriendinnen, voor de bonte avonden op school. Maar geld voor danslessen had mijn moeder – op twee jaartjes jazzballet na – niet. Mensen kunnen het nu vaak amper geloven, maar ik ben volledig autodidact.”

Ze heeft, zegt ze, vooral geluk gehad. “Het geluk dat mensen, door de jaren heen, steeds iets in mij zagen.” Dat begon al op haar vijftiende, toen ze gevraagd werd om bij de urban streetdancegroep Double Faces te komen. “Drie jaar later zei de mentor van de groep, die inmiddels ook voor het bekende ISH Dance Collective werkte: ‘Je moet auditie bij ISH doen.’ Ik dacht het zal wel, ik wist niet eens wat ISH was.” Ruim acht jaar lang werkte ze bij ISH – “een mooie, maar door de vele tournees ook zware tijd” – en daarna onder meer bij urban dansgezelschap Don’t Hit Mama en bij vrouwendanscrew Femme Lethal, waar ze volledig los kon gaan binnen haar grote specialiteit ‘waacking’. “Femme Lethal is de eerste groep die waacking in Nederland en België op de kaart heeft gezet. Je zou deze dansstijl het expressieve zusje van ‘voguing’ kunnen noemen. Waacking is een heel individualistische manier om je als danser te uiten, gerelateerd aan de glamour en ‘style’ van de oude Hollywood-films, maar geboren uit de onderdrukking die de LGBT-community in de Verenigde Staten ervaart.”

Flamboyante verschijning
Bij ISH, Don’t Hit Mama, Femme Lethal en andere groepen: overal kreeg Leocaria de mogelijkheid om haar choreografische talenten verder te ontwikkelen en zo groeide ze uit tot een belangrijke sleutelfiguur – en een flamboyante verschijning – binnen het urban-dansveld. De vraag van Holland Dance Festival of ze voor een groep dansende 55-plussers een nieuwe choreografie wilde maken, moet haar wenkbrauwen dus wel even hebben doen fronsen? “Nee hoor, totaal niet”, zegt ze opgewekt. “Vorig jaar zomer had ik al een Good [old] Times-zomerworkshop mogen geven. En dat was zó leuk, dat ik meteen zei: als jullie ooit weer een Good [old] Times-voorstelling gaan maken, denk dan alsjeblieft aan mij!” Net als bij de workshop was er, zegt ze, ook met de cast van Luna meteen een klik. “Ik gebruik old-school muziek: Diana Ross, Prince, Michael Jackson, veel disco en funk, en dat deed iets met ze. Ze kwamen al snel los, lieten zichzelf in al hun kwetsbaarheid zien; het is zó geweldig om mee te maken dat je dat effect op mensen kunt hebben.”

Samen met dramaturg Leo Spreksel selecteerde Leocaria de cast voor Luna. “We keken vooral naar hoe vrij mensen bewogen, naar het plezier dat ze uitstraalden en dus niet naar hoe goed ze bepaalde bewegingen uitvoerden. We zochten vooral naar overgave, naar persoonlijkheden. Mijn uitgangspunt voor Luna was de energie die de maan bij mij losmaakt, maar dat was slechts een rode draad, een kleurplaat, die de dansers – tussen de 55 en 82 jaar – vervolgens hebben ingekleurd met heel persoonlijke verhalen. Ik wilde ook per se iedereen zijn of haar eigen moment geven, zijn of haar kans om te ‘shinen’. Juist omdat het daarbij over échte dingen ging, échte pijn, échte schaamte, heeft de productie veel mensen geraakt. Ook mij. Ik vond het zó ‘rewarding’ om te doen. Ik zou het zó weer doen en heb vrienden voor het leven gemaakt.”

Sexy tintje
Al tijdens het werken aan Luna ontstond het idee dat Leocaria met een nieuw duet zou bijdragen aan een documentaire die de EO maakte over DanceAble, het inclusiedansprogramma van Holland Dance Festival dat dansers met en zonder beperking samenbrengt. “Dat was zó tof geweest. Ik vind het geweldig dat Holland Dance Festival voor inclusiviteit in de podiumkunsten staat. Daarbij zou het duet niet alleen op tv te zien zijn geweest, maar ook tijdens Free To Move, het gala dat Holland Dance Festival jaarlijks in augustus organiseert ten bate van het Prinses Beatrix Spierfonds. Maar helaas hebben de coronamaatregelen door alles een streep getrokken.”

Toch gaat ze de 'mixed-double', tot haar grote blijdschap, alsnog maken – als trio. En wel voor HubClub, het programma dat het Arnhemse Introdans komend seizoen presenteert in samenwerking met Holland Dance Festival en andere organisaties die zich hard maken voor inclusiedans. “Heel spannend! Binnenkort vinden de eerste gesprekken met Introdans plaats, maar ik heb al begrepen dat het om een soort ‘dinershow met een sexy tintje’ gaat.” Lachend: “Sexy qua entertainmentgehalte dan hè, niet in de relationele sfeer.” “Voor mij”, zegt Leocaria, “betekent het werken met een groot gezelschap als Introdans weer een stapje op de ladder die ik nu ook als choreograaf richting het professionele dansveld maak. Maar ik heb geen haast, ik heb nog een heel leven om mij te profileren en mijn eigen signatuur verder aan te scherpen. ‘Go with the flow’, dat werkt voor mij het best.”

Auteur: Astrid van Leeuwen